Periodontal diseases are inflammatory diseases that affect the gum and other tissues that support the teeth. Periodontal diseases are responsible for 70% of tooth loss in adults. When these diseases are diagnosed at an early stage, they can be treated easily and successfully. Prevention or treatment of gum disease; The preservation of natural teeth brings other benefits such as more comfortable chewing and better digestion. Periodontal diseases begin with gingivitis. In gingivitis, only the gums are affected. During this period, the gums are bleeding, red and have grown in volume. It may not cause much discomfort in the early period. When gingivitis is treated, inflammation in the gums disappears and healing is observed. If left untreated, the disease can progress to periodontitis, causing irreversible damage to the gum and the alveolar bone that supports the teeth.
Periodontitis is a more advanced stage of periodontal diseases. Along with the gum, damage also occurs in other tissues that support the teeth. A "periodontal pocket" is formed between the tooth and the gum. The presence of a periodontal pocket facilitates the settlement of the infection and the progression of the disease. As the disease progresses, the teeth begin to loosen, or even go for extraction.
Symptoms of Gum Disease;
» Bleeding gums during tooth brushing,
» Red, swollen and sensitive gums
» Bad breath
» Receding gums
» Receding gums that can be easily separated from the teeth
» Inflammatory discharge between teeth and gums
» Teeth that wobble or move away from each other (creation of gaps between teeth or increase in existing gaps)
» Alteration of relationships between the lower and upper teeth during biting
» Change in the fit of the existing prosthesis
Diş Eti Hastalığının Nedenleri
Diş eti hastalığının en önemli nedeni "bakteriyel diş plağı" adı verilen, dişler üzerinde biriken yapışkan ve sarımsı beyaz renkte bir tabakasıdır. Günlük fırçalama ve diş ipliği kullanımı ile diş plağının uzaklaştırılması sağlıklı bir ağız için temel gereksinimdir. Eğer plak etkin bir şekilde dişlerden uzaklaştırılmazsa diştaşı veya tartar olarak bilinen düzensiz yüzeyli ve geçirgen bir yapıya dönüşür. Plaktaki bakteriler tarafından salınan zararlı ürünler diş etinde irritasyona neden olur. Bu ürünler nedeni ile diş etini dişe sıkıca bağlayan lifler yıkıma uğrar, diş eti dişten uzaklaşır ve periodontal cep oluşur. Böylece bakteri ve ürünlerinin daha derin dokulara ilerlemesi kolaylaşır. Hastalık ilerledikçe cep derinleşir, bakteriler daha derine; kemiğe kadar ilerler ve dişi destekleyen alveol kemiğinde de yıkım başlar. Hastalık tedavi edilmeden bırakılırsa sonunda dişler sallanır ve çekimleri bile gerekebilir.
Diş Eti Hastalığının Oluşmasına Neden Olan Etmenler
Periodontal hastalıkların ana nedeni bakteri plağı olmakla beraber, sigara, sistemik hastalıklar, ilaçlar, stres ve beslenme gibi diğer unsurlar da dişeti sağlığını etkileyebilir. Aynı zamanda genel vücut sistemini etkileyen hastalıkların veya durumların dental tedaviler esnasında herhangi bir komplikasyon oluşturmamaları amacıyla da dikkatli davranılmalı ve diş hekimi konuyla ilgili muhakkak bilgilendirilmelidir.
• Sigara: Sigara bilinen genel zararlarının yanında periodontal hastalık görülme riskini de arttırmaktadır. Ayrıca sigaranın içerisindeki kimyasal maddelerden ve ısı etkisinden dolayı dişeti iltihabı belirtileri maskelenmektedir. Bu nedenle gerçekte iltihaplı olan dişeti kanamadığı için hasta çoğu zaman periodontal hastalığın farkında değildir.
• Ergenlik, Hamilelik ve Menapoz: Bu özel dönemlerde hormonlarda meydana gelen değişimlerden dolayı vücuttaki pek çok dokuda olduğu gibi dişeti dokusunda da etkilenmeler meydana gelir ve bu durumda dokuların mikroorganizmalara karşı cevabı daha fazla olur. Bu nedenle, bu dönemlerde bakteri plağını kontrol altında tutabilmek için günlük diş fırçalama ve diş ipi kullanımına ekstra özen göstermek çok büyük önem taşır.
• Sistemik Hastalıklar: Diabet gibi bazı sistemik hastalıklar ve bağışıklık sistemini etkileyen hastalıklar da periodontitisin şiddetini ve tedaviye verdiği yanıtı etkiler.
Lösemi, AIDS gibi vücudun savunma sistemini etkileyen hastalıklar dişetlerinin durumunu daha kötü bir hale getirebilir. Kişilerin enfeksiyona çok açık olduğu durumlarda dişeti hastalığı genellikle çok daha şiddetlidir ve kontrol altına alınması daha güçtür.
• Diabet: Diabet, insulin hormonunun yokluğu, yetersizliği veya etkisizliği nedeniyle, hiperglisemi ile birlikte özel komplikasyonlara da yol açan bir hastalıktır. Kontrolsüz diabetiklerin ağızlarında kuruluk, yanma, tat duyu organı dil papillalarında kayıplar oluşabilir. Diabetli hastalarda enfeksiyon gelişme riski yüksektir. Bu nedenle diabetlilerde periodontal hastalıklar daha kolay gelişebilir ve daha şiddetli yıkıma yol açabilir. Özellikle kontrol altında olmayan diabette periodontal hastalığın şiddeti ve doku yıkımı daha da artmaktadır. Diabet periodontal hastalık için bir risk faktörü olmakla birlikte periodontal hastalık diabetin bir komplikasyonu olarak kabul edilmektedir.
• İlaçlar: Bazı ilaçlar dişetinde özel değişiklikler meydana getirerek ve ağız içi diğer dokuları etkileyerek ağız sağlığı üzerinde olumsuz etki gösterirler. Bunlar; doğum kontrol hapları, antidepresanlar, bazı tansiyon-kalp ilaçları, bağışıklık sistemini baskılayıcı ilaçlar, sara tedavisinde kullanılan ilaçlar, astım tedavisinde kullanılan ve kortizon içeren sprey formundaki bazı ilaçlar. Böyle bir durumda diş hekimi ve tıp doktoru konsültasyon yapmalıdır.
• Stres: Stresin periodontal hastalık açısından da bir risk faktörü olduğu ve enfeksiyonlarla mücadeleyi zorlaştırdığı bilinmektedir.
• Yetersiz Beslenme: Yetersiz ve kötü beslenme vücudun bağışıklık sistemini olumsuz yönde etkileyerek enfeksiyonlarla mücadelesini zorlaştırır. Periodontal hastalıklar da ciddi enfeksiyonlardır, yetersiz beslenme durumunda dişeti iltihabının şiddeti artabilmektedir.
Diş Eti Hastalığının Tedavisi
Diş eti hastalığının erken döneminde vakaların çoğunluğunda, diştaşı temizliği, plağın uzaklaştırılması ve düzgün bir kök yüzeyinin sağlanmasını takiben günlük etkin ağız bakımı başarılı bir tedavi için yeterlidir. Bu tedaviyle, diş etinin tekrar dişe adaptasyonu ve diş etinin büzülerek cebin elimine olması sağlanır. Daha ilerlemiş periodontal hastalıklar cerrahi tedaviyi gerektirebilir. Bu tedavi ile dişleri çevreleyen derin periodontal ceplerdeki diştaşlarını temizlenir, periodontal cepler elimine edilir, düzgün bir kök yüzeyini sağlanır ve hastaya daha kolay temizlenebilir bir diş eti formu elde etmek amaçlanır. [ref:FloranceNightingale]
Diş Eti Hastalığı Nasıl Önlenir?
Periodontal hastalığın önlenmesinde en önemli görev kişinin kendisine düşmektedir. Dişleri sağlıklı bir durumda sürdürmek için, günlük ağız bakımı işlemleri ile (diş fırçalama ve diş ipliği kullanma) bakteriyel diş plağının uzaklaştırılması gerekmektedir. Dişhekimine düzenli aralıklarla gidilmesi de aynı derecede önemlidir. Günlük ağız bakımı işlemleri diştaşı oluşumunu en az düzeye indirebilir, ancak tamamen önleyemeyebilir. Diş fırçası, diş ipliği veya diğer temizlik araçları ile ulaşılamayan bölgelerin bir diş hekimi tarafından değerlendirilmesi mevcut diş plağı ve/veya diştaşının uzaklaştırılması açısından gereklidir. [ref:AnteraKlinik]